هوش تجاری یا BI یکی از شاخه های دریای بیکران فناوری اطلاعات است. مفهوم هوش تجاری نسبتا جدید است، اما با دامنه وسیعی از تکنیک ها، ایزارها و برنامه های کاربردی (ازقبیل پردازش تراکنش برخط، پردازش تحلیلی بر خط، پایگاه داده تحلیلی، داده کاوی، سیستم های تصمیم یار هوشمند، سیستم مدیریت دانش، مدیریت زنجیره تامین، مدیریت ارتباط با مشتری وبرنامه ریزی منابع بنگاه) در ارتباط است و هدف آن ارتقای کیفیت عملیات و تحلیل عملیات است. علاوه بر این، هوش تجاری فرایند تبدیل داده ها به اطلاعات است، به گونه ای که سازمان تجاری را قادر به تجزیه و تحلیل اطلاعات می کند تا بتواند با کسب بینش و درک صحیح نیازمندی های همه سیستم را مد نظر داشته باشد.

به عبارت دیگر هوش تجاری، عبارتست از بعد وسیعی از کاربردها و تکنولوژی برای جمع آوری داده و دانش جهت تولید پرس و جو در راستای آنالیز بنگاه به منظور اتخاذ تصمیمات تجاری دقیق و هوشمند . داده ها با ورود به سیستم هوش تجاری، مورد پردازش قرار گرفته و تبدیل به دانش می شوند. سپس دانش به دست آمده مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج تحلیلی از آن حاصل می شود .

داده -> اطلاعات -> دانش -> برنامه قابل اجراء

داده به اطلاعات : فرایند تعیین داده هایی که باید در یک حوزه خاص جمع آوری و مدیریت شوند.

اطلاعات به دانش : فرایندی که شامل اجزای تحلیلی می شود.

دانش به برنامه قابل اجرا : مهم ترین جنبه از فرایند BI است. داده ای دارای ارزش است که بتوان از آن برنامه قابل اجرا بدست آورد.

هوش تجاری، مدیران را برای تصمیم‌ سازی و تصمیم‌گیری در مورد همه عوامل موثر بر موفقیت سازمان توانمند می‌سازد. در واقع هدف اصلی راه حلهای هوش تجاری کمک به سازمان‌ها در جهت بهبود کارایی عملکرد و ارتقا مزیت رقابتی در بازار می باشد.

در یك نگاه کلی، سازمان‌ها بنا به دلایل زیر نیاز به استقرار و بکارگیری هوش تجاری دارند: